ΜΟΥΡΗ-ΝΙΟ ή ΠΕΡί ύΦΟΥΣ

(Μυστικός αστυνομικός σε παλιά καλή ιταλική κωμωδία,

ξυπνώντας τον Ούγκο Τονιάτσι,

και δείχνοντάς του την ταυτότητά του προς επιβεβαίωση):

«-Πολιτσία ! »

(Ο Ούγκο Τονιάτσι αγουροξυπνημένος, σπρώχνοντάς του ήρεμα το χέρι):

«-Μπάστα λα φάτσα ! »

(« -Καθρέφτης το πρόσωπό σου ! »)…

Για να είναι κανείς είρων πρέπει να είναι υψηλής ευφυΐας, κι έξυπνος. Όταν όμως είσαι υψηλής ευφυΐας κι έξυπνος, παύεις να θέλεις να είσαι είρων. Οπότε η ειρωνεία ως μέθοδος αντιμετώπισης του κόσμου καθίσταται άτοπη, κι οι άνθρωποι με ήθος πραγματικό παύουν να καταφεύγουν σ’ αυτήν. Βέβαια, πολλοί προπονητές –το έχω παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς αυτό- μ’ αυτά που τραβάνε από τους αθλητές τους ολημερίς, επιστρατεύουν την ειρωνεία συχνά για να αντεπεξέλθουν στην καθημερινή δυσκολία των προπονήσεων, για να μη βρίζουν, για να μη βγαίνουν εκτός εαυτού, για να μη φέρονται σαν αγριάνθρωποι.

Φαίνεται όμως πως, στο σύγχρονο και σκληρό κόσμο του φαίνεσθαι –πόσω μάλλον των σπορ- μετράει εδώ και χρόνια το στυλ «Εγώ είμαι και κανένας άλλος !», η διαρκής μούρη, το «Σας έχω όλους γραμμένους εκεί που δεν πιάνει μελάνη ». Όπως, λοιπόν, είπαμε για τους πολυεκατομμυριούχους κι αχώνευτους παίκτες, για τους πορτογάλους Ρονάλντο και τ’ άλλα όλο ύφος παιδιά, ας πούμε σήμερα και δυο κουβέντες για τους δασκάλους τους, τους προπονητές, που δεν πάνε πίσω, δεν υστερούν καθόλου σε επίδειξη εγωισμών και ανταλλαγές προκλήσεων. Από τον Φέργκυσον και τον Βεγκέρ της πρώτης του περιόδου λοιπόν, φτάσαμε στου Μουρίνιο το ανοικονόμητο και πάντα αφ’ υψηλού προς όλους ύφος. Λες και πρόκειται, όχι για έναν του ποδοσφαίρου πρωταγωνιστή, αλλά για τον μεγαλύτερο σκηνοθέτη του κινηματογράφου όλων των εποχών, για τον σπουδαιότερο επιστήμονα της νεότερης ιστορίας.

Και τι δεν έχει πει εν τη διαρκή του κομπορρημοσύνη ο εν λόγω θεός, δεν λέγεται. Και τώρα στην Ίντερ, αφού κατάφερε να φαγωθεί στην Τσέλσυ από τον άλλο θεό τον Αμπράμοβιτς, με το γνωστό του περιφρονητικό βλέμμα, με τα ίδια, συνέχεια υποτιμητικά των πάντων, λόγια επαναλαμβάνεται. Όποιος όμως είναι πραγματικά ο πρώτος προπονητής στον κόσμο, ο σούπερ-σκηνοθέτης, ο άριστος των αρίστων συγγραφέας ή επιστήμονας, μόνο λόγια δεν λέει πέραν του έργου του, μόνο ύφος ειρωνικό κι αφ’ υψηλού δεν έχει. Οι μέτριοι σκηνοθέτες, ναι, έτσι παρόμοιοί του είναι, κι οι υπερτιμημένοι επιστήμονες, οι τζάμπα μάγκες οποιουδήποτε χώρου, οι χρυσοπληρωμένοι, αλλά τελικά πτωχοί τω πνεύματι πολλοί σημερινοί εξουσιών επιβήτορες.

Αυτό πουλάνε κι οι εξίσου κομπλεξικοί, κι ας βρίσκονται στην κορυφή του κόσμου, χρηματοδότες τους, αυτό είναι πια παντού το κόλπο: με σίγουρη ημερομηνία λήξης, η δήθεν ιδιοφυής εντός του περιορισμένου χώρου του κάθε αθλήματος ύπαρξή τους, κάνει ό,τι κάνει, φτιάχνει όντως μια Πόρτο …πορτό να την πιεις στο ποτήρι στην αρχή, ξεπουλιέται αμέσως μετά και εξασφαλίζεται μέχρι τρίτης γενεάς, αλλά παίρνει πολύ λιγότερα με την πολυεθνική Τσέλσυ απ’ όσα ευαγγελίζεται παίρνοντάς τους όλους εκεί, απολύεται και τρελαίνεται πάλι στης εσχάτως κακοφορμισμένης Ίντερ τα λημέρια πια. Και λέει, και λέει, και λέει, και πάει λέγοντας.

Τι θέλω να πω; Θέλω να πω πως κι η σιωπή χρυσός είναι, όχι μόνο ο χρυσός. Πως όταν είσαι κάπου ψηλά, καλό είναι να φυλάγεσαι και λίγο, να μην τα σφάζεις, να μην τα μαχαιρώνεις όλα. Γιατί, παλιά παροιμία κι αυτή, σοφή όμως και δοκιμασμένη: λαγός την πτέρην έσειε, κακό της κεφαλής του.

ΣΩΤήΡΗΣ ΚΑΚίΣΗΣ.

Το παραπάνω άκρως επίκαιρο κείμενο επρόκειτο να δημοσιευθεί στο ένθετο περιοδικό της Καθημερινής «SPORT+», το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2008. Όμως το περιοδικό έκλεισε και το κείμενο παρέμεινε αδημοσίευτο μέχρι και σήμερα, που ο Σωτήρης Κακίσης μου επέτρεψε να το δημοσιεύσω στο oxy-moron. Τον ευχαριστώ θερμά! Οι φωτογραφίες του Μουρή-νιο και των εντιμότατων φίλων (amici miei, Mario Monicelli, 1975) είναι αλιευμένες από το διαδίκτυο (δεν θυμάμαι, δυστυχώς, από ποιες διευθύνσεις, για να τις αναφέρω)

Αθήνα, 24 Μαΐου 2010

Φώτης Μπατσίλας