Η ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ ΚΑΙ Η ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ ΣΥΖΗΤΟΥΝ

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Δεν θέλω κανείς να με λυπάται. Ό,τι έκανα το έκανα γιατί το ήθελα. Ήξερα τα πάντα εξ αρχής. Και την οδύνη των κουτσομπολιών, και τη μοχθηρία των καθώς πρέπει, και το πόσο αδυσώπητη είναι η κοινή γνώμη, και το τι σημαίνει σκάνδαλο. Γνώριζα τα χρηστά ήθη και τα τηρούσα με ευλάβεια. Αγαπούσα το γιο μου και ανεχόμουν τον άντρα μου. Ώσπου γνώρισα εκείνον, τον κόμη Βρόνσκι, τον Αλεξέι. Και τότε, εκεί που τα είχα όλα, έχασα τα πάντα, καθώς μεμιάς κατάλαβα ότι δεν είχα τίποτα αφού δεν είχα εκείνον. Και τον θέλησα, τον πόθησα, τον αποζήτησα, τον ονειρεύτηκα, τον απέκτησα. Κι ύστερα κράτησα, τον αγκάλισα, τον λάτρεψα. Ήταν δικός μου, μόνο δικός μου. Η Κίττυ παντρεύτηκε τον άλλον, ήταν μόνον δικός μου. Αυτόν θέλησα, αυτόν είχα, ήταν μόνον δικός μου. Ο φθόνος είναι εύκολος κι ατέλειωτος για τους ευτυχισμένους, κι εγώ ήμουν ευτυχισμένη! Γι’ αυτό δεν θέλω κανείς να με λυπάται, κανείς. Συ όμως, μ’ αυτήν την αιώνια θλιμμένη έκφραση, εσύ Γκρέτα, «θεία» Γκρέτα, όπως σε αποκαλούν, κάνεις το κοινό να με λυπάται. Γιατί το κοινό σε λατρεύει, λατρεύει τη θλίψη σου, το αινιγματικό και συνοφρυωμένο βλέμμα σου, τα τρεμάμενα χείλη σου, τους κυρτούς σου ώμους, την εύθραυστη κορμοστασιά σου, το ακανόνιστο βάδισμά σου. Κι έτσι, αυτό το αδηφάγο κοινό, το πλήρως ταυτισμένο με τα ήθη αυτών που μ’ έφεραν ως τις γραμμές του τρένου, αυτό το κοινό με λυπάται, και δεν θέλω.

ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ: Θέλησα να ταυτιστώ απόλυτα μαζί σου, και νομίζω πως το πέτυχα. Ο Clarence Brown, ο σκηνοθέτης δεν με βοήθησε ιδιαίτερα, με βοήθησε όμως πολύ ο γοητευτικός Fredric March, που έπαιξε τον ρόλο του Βρόνσκι και, φυσικά, ο εξαιρετικός μικρός Freddie Bartholomew, που έπαιξε τον ρόλο του γιου μου. Ίσως για τη συμπόνια που έδειξε ο κόσμος φταίνε οι σεναριογράφοι που δεν ακολούθησαν πιστά το κείμενο του Τολστόι. Θέλησαν εξ αρχής να τα αποδώσουν όλα στην ειμαρμένη και να αποκόψουν πλήρως τις συνέπειες απ’ τη ανθρώπινη βούληση, όχι τη βούληση, τη θέληση, τη θέλησή σου. Γι’ αυτό και απάλειψαν πλήρως την ιστορία της κόρης σου με τον Βρόνσκι και την ιστορία της μορφίνης. Έτσι, κι η αυτοχειρία σου έμοιαζε περισσότερο με μετάνοια, με πράξη που ισοδυναμούσε με συγγνώμη προς τους δήμιους της ευτυχίας σου, με δημόσια κι όχι ιδιωτική πράξη.

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Μα είναι δυνατόν, πενήντα χρόνια μετά, απ’ το 1873 – 1877 που έγραψε την ιστορία μου ο Τολστόι, έως το 1935 που γυρίστηκε η ταινία σου ο κόσμος να μην έχει αλλάξει καθόλου,. Να απαιτεί ακόμη δημόσιες πράξεις και είναι δύσπιστος στις ιδιωτικές ;

ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ: Ασφαλώς και άλλαξε, αλλά ο κινηματογράφος ήταν ακόμη νέο μέσο και δεν μπορούσε να προβεί σε ρηξικέλευθες επιλογές. Μην ξεχνάς, άλλωστε, ότι το Χόλυγουντ πάντοτε προσπαθούσε να μην προσβάλλει τα χρηστά ήθη γι’ αυτό και εξέφραζε πάντα (και συνεχίζει να εκφράζει) τον μέσο όρο των απόψεων της μεγάλης μάζας των θεατών, τις απόψεις του μέσου κοινωνικού θεατή. Συνεπώς, το ίδιος ακριβώς έγινε και με την περίπτωσή σου: η Άννα Καρένινα δεν έπρεπε να φανεί επαναστάτρια, έπρεπε να φανεί παιδί της μοίρας. Τώρα που το σκέφτομαι, ίσως η εν γένει παρουσία μου, βοήθησε σ’ αυτό.

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Δεν ήμουν επαναστάτρια, ήμουν απλώς μια γυναίκα …

ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ: Ναι, μια γυναίκα καταδικασμένη σε θλίψη ή σε ανείπωτη ευτυχία …

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Διχασμένη ανάμεσα στην αγάπη μου για τον άντρα Αλεξέι και στην αγάπη μου για το παιδί Σεργκέι…

ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ: Γυναίκα, δηλαδή μητέρα κι ερωμένη …

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Γυναίκα …Και στο τέλος, ένοχη γυναίκα, γυναίκα που απάτησε τον σύζυγό της, που εγκατέλειψε τον σύζυγο, το σπίτι και τα παιδιά της, που ταξίδεψε και χάρηκε την αγάπη της με τον εραστή της, που διεκδίκησε την ευτυχία, που τόλμησε να διεκδικήσει και να απολαύσει την ευτυχία … Κι επειδή ακριβώς άγγιξα την ευτυχία, ω Γκρέτα, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο έπρεπε να πληρώσω, έπρεπε να βιώσω την κοινωνική κατακραυγή και τις οπισθοδρομικές ιδέες του Καρένιν να μην μου δώσει διαζύγιο, - αυτός ο αυτόκλητος θεματοφύλακας των ιδανικών της οικογενείας και των χρηστών ηθών -, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο άρχισα να αμφιβάλλω για την αγάπη του Βρόνσκι, να αμφιβάλλω για όλα, άρχισα «να βλέπω καθαρά» και να μην αντέχω, να χρειάζομαι μορφίνη. Δεν μου ’μενε, λοιπόν, τίποτ’ άλλο απ’ τις ράγες, τίποτ’ άλλο…

ΓΚΡΕΤΑ ΓΚΑΡΜΠΟ: Οι ράγες, λοιπόν, οι ράγες …

ΑΝΝΑ ΚΑΡΕΝΙΝΑ: Ναι, Γκρέτα, δυστυχώς, οι ράγες …